De sociale omgeving kan support bieden bij een leefstijlverandering zoals gewicht verliezen, maar het tegenovergestelde kan ook. In dat geval saboteren mensen in iemands omgeving de leefstijlverandering. De sabotage komt doordat anderen zich mogelijk bedreigd voelen door de gedragsverandering, of zich afgewezen voelen. Negatieve opmerkingen en saboterende acties zijn onder andere:
- Iemands favoriete dessert klaarmaken als diegene bezig is met afvallen
- “Je bent niet meer gezellig.”
- “Je ziet er toch goed uit, je hoeft echt niet te veranderen.”
- “Je moet nu echt niet meer afvallen, dat staat niet.”
Hoe reageren mensen die gezonder of minder willen eten meestal op saboterende acties en opmerkingen?
- Ze maken het minder bedreigend door vooraf aan anderen te vertellen waarom ze gezondere gewoonten willen ontwikkelen. Ook waarschuwen ze de ander dat ze daarvoor in sommige situaties iets anders zullen kiezen dan voorheen en mogelijk ook anders dan de andere persoon zal kiezen (bijvoorbeeld tijdens het uit eten een salade bestellen). Het doel van hun communicatie vooraf is duidelijk maken dat zij nog steeds dezelfde persoon zijn (alleen met andere leefstijlgewoonten), duidelijk maken dat ze niet neerkijken op anderen met andere gewoonten, en duidelijk maken dat ze niet meteen van de ander verwachten dat die ook verandert.
- Ze proberen er zo min mogelijk de aandacht er op te vestigen. Mensen accepteren bijvoorbeeld wel eten dat hen aangeboden wordt, maar eten het niet op (de aangeboden bonbon meenemen om ‘later op te eten’). Ook vermijden ze soms situaties waarin ze weten dat hen eten wordt aangeboden. Het kan ook zijn dat ze zich wel in die situaties begeven, maar dan kleine porties en hoeveelheden consumeren.
Het leren omgaan met sociale interacties gericht op de leefstijlverandering en gewichtsmanagement is van cruciaal belang en moet onderdeel zijn van de coaching. Soms helpt het om van te voren na te denken over een antwoord dat in bepaalde sociale situaties gebruikt kan worden. Cliënten zijn daarnaast soms geneigd om hun poging tot verandering voor zichzelf te houden en hun omgeving daar niet of weinig bij te betrekken. Kijk samen met hen hoe ze draagvlak kunnen vergroten. Hebben ze bijvoorbeeld aan hun partner en gezinsleden uitgelegd waarom de verandering voor hen van belang is? Hoe kunnen gezinsleden actief betrokken worden?
Meer weten over een positieve leefstijlverandering? Lees: Positieve leefstijlverandering;
Bron:
Romo LK. An Examination of how people who have lost weight communicatively negotiate interpersonal challenges to weight management. Health Communication, 2017, epub ahead of publication.