Voortdurend en indringend
Food noise is een relatief nieuw begrip. Het gaat niét over het kraken van een zak chips of smakkende geluiden die iemand maakt, hoewel ook daar interessant onderzoek naar gedaan is (zoek maar eens op misofonie). Food noise is een aanduiding voor voortdurende, indringende gedachten aan eten, die storend zijn in het dagelijks leven. Het maakt het volhouden van een gezond eetpatroon en gezonde leefstijl moeilijk.
Mentale ruis
Die gedachten gaan dan typisch niet over bloemkool, tofu of gekookte zilvervliesrijst. Nee, het gaat over smakelijke, energiedichte voedingsmiddelen zoals chocolade, pizza of roomijs. Je bent de hele dag bezig met het denken aan eten, wat je volgende maaltijd gaat zijn, wanneer je wat in welke hoeveelheid gaat eten en waar je allemaal zin in hebt. Je kunt het niet onderdrukken en hebt misschien wel het gevoel dat je leven om eten draait. Altijd, ook als je geen lichamelijke honger hebt. Het is een vorm van mentale ruis.
Voedselprikkels
Hoewel food noise een nieuw begrip is, is het nauw verwant met andere begrippen die al langer door wetenschappers onderzocht worden. Zoals ‘food cue reactivity’, de mate waarin iemand reageert op voedselprikkels. Bij food cue reactivity reageer je op voedselprikkels, bijvoorbeeld wanneer je eten ziet of ruikt, wanneer je langs een restaurant loopt, of wanneer je anderen ziet eten. In reactie daarop krijg je zelf ook drang om te eten, los van de lichamelijke honger die je hebt. De ene persoon reageert sterker op externe voedselprikkels dan de andere persoon. Maar als je hier gevoelig voor bent, zul je sneller geneigd zijn tot overeten.
Het probleem in de huidige samenleving is dat er veel meer blootstelling aan voedselprikkels is dan vroeger. Altijd en overal kom je smakelijk uitziend, energiedicht eten tegen. Of je nu in de winkelstraat, het tuincentrum, op het station, op school, of op je werk bent. En ook in de online omgeving, op social media, zijn er veel eetprikkels te vinden.
Moeilijker om gezonde keuzes te maken
Waar er bij food cue reactivity ‘cues’ oftewel prikkels nodig zijn om de eetlust op te wekken, is food noise er ook al zonder die prikkels. Externe prikkels kunnen de food noise wel triggeren of verergeren. Food noise kan de kwaliteit van leven negatief beïnvloeden en maakt het moeilijker om gezonde keuzes te maken.
Food noise is dus meer dan ‘zin in iets lekkers’ en gaat ook niet over lichamelijke honger. Het is een hardnekkige vorm van mentale ruis die je keuzes beïnvloedt. De komende tijd wordt er vast veel meer onderzoek naar food noise gedaan, en hoe het mogelijk verminderd kan worden.
Bronnen
Diktas HE, Cardel MI, Foster GD, LeBlanc MM, Dickinson SL, Ables EM, Chen X, Nathan R, Shapiro D, Martin CK. Development and validation of the Food Noise Questionnaire. Obesity (Silver Spring). 2025 Feb;33(2):289-297.
Hayashi D, Edwards C, Emond JA, Gilbert-Diamond D, Butt M, Rigby A, Masterson TD. What Is Food Noise? A Conceptual Model of Food Cue Reactivity. Nutrients. 2023 Nov 17;15(22):4809.